De laatste gasten - roman, 2007

Longlist AKO Literatuurprijs (2007)

In de meeslepende roman De laatste gasten beschrijft Mensje van Keulen een groep mensen die elk op eigen wijze hun leven leiden binnen de afgebakende grenzen van een pension.

Wanneer Florries liefdeloze tante overlijdt, moet Florrie het huis verlaten. Ze vindt werk in d’Meihof, een landhuis aan de Amstel. Hier verblijft een aantal eigenzinnige gasten, waaronder een kunstschilder, een kunsthistoricus, een gepensioneerd echtpaar, een medewerkster van een uitgeverij, een musicoloog en de weduwe van een beeldhouwer.
Met de komst van Florrie veranderen de onderlinge verhoudingen en al snel is niets meer hetzelfde.

Uit recensies:

Maar wat Mensje van Keulen uiterst vakkundig open laat, is dat alles ook heel anders had kunnen zijn. Dertig jaar van gerijpt talent heeft ze nodig gehad om de suspense zo vrij te laten zweven als hier gebeurt. Zij heeft de waarheid niet in pacht, ze vertelt alleen maar. Zoals het genie van Vermeer al eeuwen zichtbaar is op zijn vermaarde doek, zonder dat iemand het definitief kan verklaren.
-  Arjan Peters in de Volkskrant

Zo blijkt de voorname, keurige wereld van de Meihof minder ver af te staan van de valse en harde wereld waarin Florrie opgroeide. En zo is De laatste gasten, behalve een coming of age-verhaal, ook een roman over de verniteigende kracht van lastercampagnes. [...]het leesplezier dat De laatste gasten van begin tot eind te bieden heeft.
- Thomas van den Bergh in Elsevier

Mensje van Keulens onderzoekende blik, haar oog voor detail zorgt ervoor dat de misère boven zichzelf wordt uitgetild. Het is niet zozeer burgerlijke benepenheid die uit Van Keulens romans oprijst als wel onbevangenheid en een lichte melancholie. Tegen deze achtergrond zou je de pensionroman De laatste gasten ook als een afrekening kunnen zien. En dan niet zozeer een afrekening met het volkse verleden, en toch ook niet met het gegoede literaire milieu in Amsterdam wat erop volgde, maar wel met het idee van een klassenverschil op zich. Hoezo meer verfijning en beschaving, het is overal eender: hebzucht en corruptie [...]dat ze fantastisch schrijft. Alsof het ademhalen is, zo los en vanzelfsprekend.
- Jann Ruyters in Trouw

Dit vlot geschreven verhaal met zijn net niet karikaturaal uitvergrote situaties en de ondanks alle ellende optimistische, zelfs humoristische toon wekt de sympathie die bij eerste leeservaringen hoort. Maar denk niet dat dit een simpele Bildungsroman is. Ja, het is licht verteerbaar, maar De laatste gasten is allesbehalve gebakken lucht. Het verhaal is ingepakt in een stijl die meesleept en verrast.
- Sofie Gielis in De Standaard

Af en toe doet De laatste gasten denken aan zo’n superieure Engelse televisieserie.[...] De laatste gasten is een prachtig, beheerst geschreven drama over wantrouwen - zou de belezen en wellevende kunsthistoricus Emile Waterman wel de man zijn die hij zegt te zijn?- naijver, werkelijkheid en fantasie, de verdorvenheid van de menselijke geest en eerlijkheid.[...] De laatste gasten heeft zo alles wat je van een roman kunt verlangen.
- Menno Schenke in AD

Geef mij maar Van Keulen en haar kleine, stille, gevoelige en beweeglijke verhaal over mensen in een geïsoleerd instituut, dat, als je wat beter kijkt, toch verdacht veel op de wereld lijkt.
- Kees 't Hart in Leeuwarder Courant

Briljant geschreven en vol scherpe observaties.[...] Op het eerste gezicht lijkt dit een verhaal van grote eenvoud. Lees je De laatste gasten twee of drie keer, dan blijkt hoe geraffineerd het in elkaar zit.
- Elsbeth Etty in NRC Handelsblad

Bij nader inzien blijken die gewone mensen helemaal niet zo gewoon, zeker niet bij Mensje van Keulen die een fijn oog heeft voor menselijke zwakheden.[...] zonder ophef, zonder poeha, maar in een bittere spanning die de vernietigende kracht laat zien van jaloezie en rancune. [...] een fraaie roman.
- Max Pam in HP/de Tijd

[een fragment uit De laatste gasten]